Terorluqmu, yaki Inqilapmu? wetinim. torigha nezer

[Unregistered]

Uyghur xelqining Heqliq, Qanunluq haldiki, Özini qoghdash, xitaylargha qaytarma zerbe berish, intiqam elish shu arqiliq Milli mewjtliqini qoghdash Heriketlirini xitay tajawuzchiliri 1992 - yilliridin burun " Eksil inqilawi heriket, topilang, Milli bölgünchilik, eksiyetchil buzuq heriket, Dini Fondmentalistik eksiyetchi heriket..." degendek namlar bilen atap kelgen we shu dairide dölet qanuni bilen jazalap kelgen idi.

1992 - yilliridin keyin Uyghurlarning közi siritqa echilishigha we siritning neziri Uyghurlargha eghishigha egiship Wetinimizge "Terorrist", " Terorchi" degen nam kirishke bashlidi. bu namni desliwide chetel Materyalliridin bir qisim yazarmen, Terjimanlar terjime qilip "Tarim, Köwrük" qatarliq Jornallarda elan qildi we Ottur sherqtiki gherpke, Amerikigha qarshi elip beriliwatqan yoshurun zerbe berish heriketlirining nami ikenlikini izahlighan bolushti. hetta bu xil Teror heriketlirini qandaq usul bilen ijra qilsa eng ünümlük netije beridighanliqini, qaysi dölette heqsiz hem eng yoquri sewiyede ögütüp qoyidighanliqinimu eslitip ötüshni unutmidi. bu hal xitaygha qarshi heriket qilish arzuyi bar emma neme qilishni, qandaq qilishni bilelmey tengirqap qeliwatqan yashlargha xiren bir yoruq körsetkendek, yinik bir signal bergendek yengiliq beghishlidi.

Mezkur yazmilarning qandaq meqsette neshir qilinghanliqi ayrim bir mesile idi. lekin yaman yeri bizning heriketchilirimizning özliri ijra qilghan heriketlirini neme dep atishi, qandaq ipade bildürüshliri üstide idi.

1991 - yili 10 ayda shayar nahiyesi teweside bir sehra bankisigha yötkep ketiwatqan 560 000 yuan pulni Inqilapchilar olja elip, uni xitaygha qarshi Inqilawi heriketlerde ishlitishke tapshuridu. pulni tapshurup alghuchi we uni heriket jeryanida ishletküchi bolup 1993 - yili 6-ayning 16 - küni Ürümchi Tengritagh rayonluq Ottur sot mehkimiside sot echip 8 neper Inqilapchilargha ölüm jazasi höküm qilidu. sot hökümide hech birige " Terorist" dep nam berilmeydu. eksiche "Eksil inqilapchi, döletning birlikige qarshi, kommunizimgha qarshi, Milletler ittipaqliqigha qarshi, buzghunchi unsurlar"- dep höküm berilidu. ularning jinayet xarekteri Siyasi Jinayetchi dep bekitilidu.

biraq sot hökümi ochuq elan qilinip, Qanun Gezitlirida, adettiki kündilik xewer materyallirida köp qetim teshwiq qilinip bolghandin keyin, Aptonum rayonluq bexeterlik idarisining jallat xadimliri türmide ölümni kütüp yatqanlardin Obul qasim yüsüpni qaytidin qiyin qistaqqa elip soraqni yengidin bashlaydu. eslide obul qasim yüsüpke ölüm jazasi berip üstidin 7 yilliq qamaq jazasi höküm qilghan idi. keyinki soraqta uninggha tengilghan we qobul qilsa jazasi yeniklitilip bir terep qilinmaqchi bolghan sodida munular otturgha qoyulidu:

1991 - yili 10 - ayda pul olja alghan herikiti, 1992- yilliri ürümchide partilitilghan yoluchilar Aptubusliri, 1992 - yili aughust qara qurum jilghisida xitay eskerliri bilen elishqan qoralliq toqunushlarning hemmisini weten, milletni qutquzsh üchün emes,, kapirlargha qarshi zerbe berish üchün, peqetla Terorchiliq meqsette qilghan, weten, millet bilen ishimiz yoq, Allah yolida jihad qilimiz-dep qol qoyushi kerek. shundaq qilsa bashqa sepdashlirinimu ölümdin saxlap qalalaydu. eger jahilliq qilsa sot elan qilghan höküm eynen ijra qilinidu.

eqilliq yigit Obulqasim yüsüp ularning tekliwini ret qilidu. keyinki soraqlar teklip sheklide emes, tehdit selish, ten jazasi berip eghir qiynash usuli bilen dawamlishidu. Obul qasim bash egmigendin keyin, ularning shertini qobul qilmay- biz wetinimizning musteqilliqi üchün, Millitimizning azatliqi üchün heriket qilduq bundin keyinkilermu shu meqsette heriket qilidu-dep jallatlargha qattiq we özül- kesil reddiye beridu. eghir qiynash 2 ay dawamliship uning tirnaqliri astigha yingne sanchiyu, qol barmaqlirining uchini iskenchide qisip izip tashlaydu, boghuzigha tömür taxta qoyup qattiq basturidu, yükündürüp olturghuzup teqimi astigha qirliq tömür baldaq qoyup boksur aghamcha bilen baghlaydu, axirqi küni jinsi ezasigha qil sim mangdurup qiynaydu. bu halni körgen bashqa 3 neper kamirdashliri uning üchün jenini beghishlashqa qarar qilishidu.

1994 - yili 3- 18 - küni ettigende jallatlar uni qiynash üchün kamirdin elip mangghanda heliqi özlirini pida qilishqan kamirdashlar jallatlargha qarshi heriket qilishidu. shuning bilen Obul qasimni "Teror" atalghusini qobul qildurushtin ümütliri üzülüp bolghan emma axirqi qetim tirishchanliq körsütüshke kirgen jallatlar Ürümchi Liudawan türmisi 7 - korpus 4 - kamiradiki Obul qasim yüsüp bilen birge qamalghan 3 neper mehbusni Obul qasim yüsüp bilen birge neq meydanda oqqa tutidu! bashqa mehbuslarning ikkisi 15 yilliqtin , biri muddetsiz kesilgen ijtimaiy jinayetchiler idi. ular 1994 - yili 4- ayning 8 - küni Liudawan shehitlikide yerlikke depine qilinghan idi.

xitay Teror degen bu atalghuni keyinche bizning deldüsh emma jasaretlik oghlanlirimizgha her yol bilen qobul qildurdi. chetelge Inqilapchi nami bilen chiqip ketken ekrem hezimmu türlük yazmilirida " Teror" degen bu atalghuni Inqilapchilirimizgha soghat qilip keliwatqili ilgir keyin 4 yil bolup qaldi. yeni Uyghur dewasi gherpleshkendin bashlap u yezish uslubini bashqa yaqqa burap mengiwatidu. u belkim xitaydin shundaq bir wezipe almighandur... biraq uning Uyghur herikitini hedep Teror nami bilen atishi xitaydin qelishmaydu.perqi bolsa xitaylar tillap, ekrem medhiylep ataydu.

zadi neme üchün Uyghur herikitini " Teror" dep atash kerek? biz eger wetende yashawatqan bolsaq, jinayi heriketni sadir qilip bolup, jazaning eghirliqidin qorqup, pushayman qiliwatqan bolsaq, u chaghda " qilmishim Terorluq", Siyasi eme - degen bolsaqmu, ihtimal sening tayning shunchilik- der iduq.( derweqe xitayning Jinayi ishlar qanunida ölüm jazasi berilidighan 14 madda bar bolup, 11 maddisi Siyasi jinayetchigge, 3 maddisi ijtimai jinayetchige qaritilghan. Teror herikitimu ijtimai jinayetke yatidu.) emma weten sirtida on yilni qulaqtin sanap ötlüzüp bolduq! gheripte yashawatimiz. Teror bilen Milli heriketning perqini, qimmitini , qanuni ölchimini intayin yaxshi bilimiz. nemishke wetendiki nadan xelqimizge " Teror" qalpiqini soghat qilimiz? wetinim torining qurghuchisi, yazghuchisi ekrem hezim buni intayin yaxshi bilidu. ismini türlük atiwalghan bilen, yüzige keygen paypiqidin qelin terisi bilinip turidu.

Uyghur heritikini Terorluq maddisigha kirgüzüsh del xitayning" ishitni xaltigha solap ur" telimatigha oyghun bolup, Uyghurlarning heriketlirini öz tilliri bilen, öz qolliri bilen Terorluq-dep itirap qildursa, xitaylar xalighanche jazaliyalydu.- dunya jamaetchiliki neme qilip berdi? - degüchiler aldi bilen Uyghur herikitige teror qalpiqini keydürüshke tirishiwatqan "yados " lardek, wetinim torining xadimliridur! ular Sherqi türkistanning musteqilliqidin ümütsiz kishiler bolsa kerek.... shunga dunya jamaetchilikidin rayi yanghan. bir döletning azat bolishi unchilik asan ish emes. eger Uyghurlar öz kuchigha taynipla wetenni azat qiliweteligen bolsa, Uyghurlarning shu" yados " wetinim torida Teror - dep sanap ötken Heriketliri bilen xitay qechip ketken bolsa, biz bu yerde xet yezip olturmighan bolattuq. buningdin keyin unchilik heriketler bilen xitay hergizmu qechip ketmeydu. biz yenila shu dunya jamaetchiliki, gherp elliri bilen hemkarlishimz. hemkarliqni qolgha keltürüsh üchün weten sirtida qanuni yollarni izdeymiz. weten ichidiki xelqimiz jan berip qiliwatqan heriketlerni öz qolimiz bilen qarilimaymiz. mana bu musteqilliqqa intilgenliktur!

eger dunya jamaetchiliki arlashmaydighan bolsa ikki heptidin beri Misir kochilirida boliwatqan namayishlarni Mubarek qanliq basturghan bolatti. yene shuningdek eger dunya jamaetchiliki arlashmisa namayish qiliwatqan misirliq Mubarektin hoquqni alalmaydu! buni obdan bilish kerek. xitay Misir emes, Tunis emes. belki dunyani idare qiliwatqan 5 döletning biri. shunga dunya jamaetchilkiki misirgha, tunisqa ishletken siyasetni xitaygha ishlitelmeydu. her ishning yoli, pursiti bolidu. eysalarmu shu pursetni kütüp yetip közliri kör bolup ketken. yasir arafatmu shundaq pursetni kütüp ölüp ketti. weten, millet, dölet ishi sizning bazargha apirip setiwetipla qutulup ketidighan qotor ishikingkz emes. bek aldirap ketken bolsingiz, wetenge berip Terorchiliq qilmaqchi bolsingz yolingiz ochuq! lekin Milletning pikrini, eqlini bulghimang! qaymuqturmang.

Yalqun

[yawa tiken]

U kiz toluhsiz birinji sinipta oquydughudeymen, kunde keshte bizning qoraning chong bina yenidiki kengri meydanda
potbol oynayti. chashlirini adette ogholbaldek yasti walghashqa, astayidil qarimighanda hudi oghulbalning ozi iddi.
Uning topni bekyahshi oynaydighanlighini , uning kichik paslarni epchilik bilen chiqirishi, topni tohtutish jeryandiki
herketliri we pasberish aldidiki tizlik bilen atrapqa qarashliridin bilwelish tes emmes.
Meldiki kichikler uni bek yahshi koreti we uning bilen koprek top oynawilishni arzu qilatti. Uning ballar bilen top
oynighan wahtidiki gep sozliridin ,uning silih ,edeplik , ehlahlih bir qizlighini koruwelish tes emmes iddi.
Sen buyerde top oynima didi idarining hitay muawin chongbashlighi uqizgha jiddi teleppuzda!
oynisam nime bolidu?didi qiz oynini dawamlashturup.
oynima didim choqum oynumaysen didi bashliq!
U qiz nimishke oynimaymen, oynisam sanga nim taqashtim didi.
Sen men bilen takalishisenghu ,sendek terroristlar siritta ishtipip ,chong qalaymiqan qilip ,jemyetning muqimlighini buzwatidu! qara mawu kichik terroristni ,bolmisa sahcha chaqiraymu? didi bashlih.
bashlih achighidin qizirip ,jidiliship kettep barati, uning chirayidin , bolsa bu kichik uyghur qizini qeghezdek yitiwetkisi , sahchigha tutup berip atqizip wetkisi kelip ketip barghanlighin seziwalghini bolatti. uning etrapidiki heli danglih hanzu ziyalilirimu nime bolghinini bilmey qalghan idi.
U qiz sen nimedep meni terrorist deysen ,sen ozeng terrorist didi.
U hitay bugepni anglap orunda jimturalmay u qiz terepke yugurdi.
U qiz hergiz ikilenmey topini tutup turatti.
bashlih uning aldigha berip nime qilishini bilelmey, qara mawu kichik bolgunchining yamanlighini , jur sahchigha didi.
Qiz birdinla : sen mini halghanche tillap, birdem terrorist, birdem bolgunchi deysen ,tohtaptu men dadamni chaqirip chiqay , shuchaghda sanga tetimighinimni dep oyge kirip ketti.
Hayal qilmay qiz dadasini bashlap chiqip, hanzu bashlihni korsutup : U mini Terrorist we bolgunchi deydu didi.
Dadisi qizigha oyge kirip ketishni ettide ,arqisigha burulup ketip qaldi. Kichik qiz ghodungshighiniche arqidin mangdi.
Bir chette turup bolup otken ishlarni korup ,dunyaning bu derijide adaletsiz bolup ketkinige ishengem kelmey qaldim.

[Unregistered]

U kiz toluhsiz birinji sinipta oquydughudeymen, kunde keshte bizning qoraning chong bina yenidiki kengri meydanda
potbol oynayti. chashlirini adette ogholbaldek yasti walghashqa, astayidil qarimighanda hudi oghulbalning ozi iddi.
Uning topni bekyahshi oynaydighanlighini , uning kichik paslarni epchilik bilen chiqirishi, topni tohtutish jeryandiki
herketliri we pasberish aldidiki tizlik bilen atrapqa qarashliridin bilwelish tes emmes.
Meldiki kichikler uni bek yahshi koreti we uning bilen koprek top oynawilishni arzu qilatti. Uning ballar bilen top
oynighan wahtidiki gep sozliridin ,uning silih ,edeplik , ehlahlih bir qizlighini koruwelish tes emmes iddi.
Sen buyerde top oynima didi idarining hitay muawin chongbashlighi uqizgha jiddi teleppuzda!
oynisam nime bolidu?didi qiz oynini dawamlashturup.
oynima didim choqum oynumaysen didi bashliq!
U qiz nimishke oynimaymen, oynisam sanga nim taqashtim didi.
Sen men bilen takalishisenghu ,sendek terroristlar siritta ishtipip ,chong qalaymiqan qilip ,jemyetning muqimlighini buzwatidu! qara mawu kichik terroristni ,bolmisa sahcha chaqiraymu? didi bashlih.
bashlih achighidin qizirip ,jidiliship kettep barati, uning chirayidin , bolsa bu kichik uyghur qizini qeghezdek yitiwetkisi , sahchigha tutup berip atqizip wetkisi kelip ketip barghanlighin seziwalghini bolatti. uning etrapidiki heli danglih hanzu ziyalilirimu nime bolghinini bilmey qalghan idi.
U qiz sen nimedep meni terrorist deysen ,sen ozeng terrorist didi.
U hitay bugepni anglap orunda jimturalmay u qiz terepke yugurdi.
U qiz hergiz ikilenmey topini tutup turatti.
bashlih uning aldigha berip nime qilishini bilelmey, qara mawu kichik bolgunchining yamanlighini , jur sahchigha didi.
Qiz birdinla : sen mini halghanche tillap, birdem terrorist, birdem bolgunchi deysen ,tohtaptu men dadamni chaqirip chiqay , shuchaghda sanga tetimighinimni dep oyge kirip ketti.
Hayal qilmay qiz dadasini bashlap chiqip, hanzu bashlihni korsutup : U mini Terrorist we bolgunchi deydu didi.
Dadisi qizigha oyge kirip ketishni ettide ,arqisigha burulup ketip qaldi. Kichik qiz ghodungshighiniche arqidin mangdi.
Bir chette turup bolup otken ishlarni korup ,dunyaning bu derijide adaletsiz bolup ketkinige ishengem kelmey qaldim.

Hekayini yaxshi toqup chiqipsiz " Teror"ni yaqturup qalghan Tiken mu yaki tekinmu ish qilip shundaq isimni talliwalghuchi. u qizni xitay "Terorist" deptu, demek Uyghurning hemmisini xitaylar shundaq deydiken, shunga biz terorist-dep, xitay qoyup bergen isimnimu talliwalmaqchi bolupsiz. bizningmu özimiz tallighan yaxshi, yeqimliq, jenggiwar isimlirimiz barghu!

bu yerdiki munazire del siz toqup chiqqan hekayining arqa körünüshi üstide. xitay bizni terorist dep eyiplise, biz nemishke bu namni qobul qilimiz? inqilawimizni nemishke terorluq dep ataymiz? mesile mushu yerde. xitayning degenlirini Uyghurlar arisida teshwiqat qilip, uyghurlargha singdürüshke uruniwatqan bezen salahiyti eniq bolmighan kishilerge bildürüp qoyush kerekki, xitay bizni uzun qalmay " köchmen, wetensiz" dep atishi mumkin. shu chaghda Uyghurni özimizning ichidin chiqqan bir qisim munapiqlar shunda atashqa bashlaydu. xuddi hazir terorist, terorchi dep atawatqandek. xitay shundaq imansiz millet. uning deginini desingiz munapiq bolup qalisiz.....kichik bir Uyghur qizini xitay bashliq "Terorist" dep ataptu, shunga biz özimizni terorist deyishimiz kerek dewatamsiz qapaq bash tiken. uyghurlarning arisidin ünüp chiqqan qara tiken.