Gaspirali Ismail Bey'in dusunceleri.

[turkekul]

http://www.dogrugenclik.org/hablemitoglu/diger/gaspirali.htm

Turk Birligine yurekten inanan ve Turk Dunyasinin unutulmaz ismi Gaspirali Ismail Bey'in dusunceleri ile ilgili bir link

[monishakoirala]

Devlet, Nâdir. smail Bey Gaspıralı, 1851-1914. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, ..... Lazzerini, Edward J. “Ismail Bey Gasprinskii and Muslim Modernism in Russia, .... düşünceleri. Ankara: Türk Kültürünü Arastirma Enstitüsü, 1995. ..

[Unregistered]

İsmail Gaspıralı'nın Dil ve Kültür Birliği Mücadelesi

İsmail Gaspıralı, 1874 yılında İstanbul'a geldiği sıralarda onun dikkatini çeken en önemli meselelerden birisi Türk dili üzerinde yapılan tartışmalar olmuştur. Esasında Tanzimat'ın ilânı ile başlayan, özellikle 1860'lı ve 1870'li yıllarda Osmanlı aydınları arasında uzun tartışmalara sahne olan dil meselesi Gaspıralı'yı özellikle etkilemiştir. İşte bu sıralarda tanıştığı Şemseddin Sami, Ahmet Midhat, Mehmet Emin ve Necip Âsım gibi Osmanlı aydınlarıyla dostluğunu daha da geliştirmiş ve ömrünün sonuna kadar da devam ettirmiştir. Bilahare pek çok kişinin de katılacağı bu Türk aydınlarına göre, Türklerin kültür sahasında kalkınabilmesi için Türkçenin millî dil olarak mutlaka geliştirilmesi gerekiyordu.

XIX. asırdaki gelişmeler, Osmanlı aydınlarını, devletin esas unsuru olan Türklüğün korunmasına yöneltmişti. Muhakkak ki, bu yönelişin içinde Türk dilini ve milletini düşünmek ve araştırmak ayrı bir önem kazanmıştır. Bu akımın ilk öncüleri olan Şinasi Efendi ile Ziya Paşa, "Osmanlılık" ve "Osmanlı dili" terimlerini Türkçülük ve Türk dili karşılığında ele alıp kullanmışlardır. Nitekim Ziya Paşa, yazdığı "şiir ve inşa" makalesinde Osmanlı kelimesini Türk karşılığında kullanmış ve eski Osmanlı edip ve şairlerinin kullandıkları Arapça ve Farsça ağırlıklı dili tenkit ederek şunları söylemiştir; "Hayır, bunların hiç biri Osmanlı şiiri değildir.... Acaba bizim milletimizin, yani Türk milletinin bir dili ve şiiri var mıdır?"

Dilde Türkçülüğü ortaya atan Ziya Paşa'dan sonra Türk aydınları dil araştırmalarına ağırlık vermişlerdir. Bunun öncülüğünü yapan ise Ahmet Vefik Paşa olmuştur. Ahmet Vefik Paşa, hem Osmanlı ve hem de diğer Türk lehçelerinin öğrenilmesini, araştırılıp geliştirilmesini savunmuştur. Aynı zamanda o, Ebu'l Gazi Bahadır Han'ın "Şecere-i Türk" adlı eserini Çağatay lehçesinden Türkiye Türkçesine çevirerek bütün dikkatleri Türklerin ortak tarih ve kültürüne çekmiştir.

1870-1880 yılları arasında Türk dili ve Türk tarihi çalışmaları yepyeni bir safhaya girmiştir. Bu dönemde askerî okullar için Türk dili ve tarihi ders kitapları yazan Süleyman Paşa, açık ve sade bir Türkçe kullanarak dilimizin Arapça ve Farsçanın etkisinden kurtarılabileceğini göstermiştir.

Buharalı bir Özbek Türkü olan ve İstanbul'a yerleşen Şeyh Süleyman Efendi ise yazdığı "Lügât-ı Çağatay" (Çağatay Sözlüğü) ve "Türkî-i Osmanî" (Osmanlı Türkçesi) adlı eserler ile Türkistan Türklerinin ve Osmanlı'nın aynı milletin evlâtları ve dillerinin de bir olduğunu anlatmaya çalışmıştır.

Ahmet Cevdet Paşa, "Kısas-ı Enbiya" ve "Tarih-i Cevdet" adlı meşhur tarih kitapları ile dilde Türkçülüğe, Türklüğe ve Türk soyuna hizmet eden, bir müellif olmuştur. O, Osmanlı Devleti'nin batı siyasetini tenkit ederek "Avrupa fetihleriyle uğraşmaktansa Kazan ve Ejderhan (Astrahan) hanlıklarının alınıp korunması, yüce devletimiz için daha yararlı olurdu. Çünkü Kafkas, Ejderhan ve Kazan halkı ile yakınlık, soy birliği ve çoğu din ve mezhep birliğimiz bulunuyor. Bu yüzden onlar Osmanlıya katılırlardı. Bu durumda onlar da Kırım gibi Osmanlı eyaletleri arasına girerlerdi. Kazan ve Ejderhan büyük Tataristan taraflarında dahi Osmanlı Devleti'nin hâkimiyeti yürürlükte kalırdı". demiştir.

Osmanlı Türkiyesindeki dil birliği ve fikir birliği tartışmalarını iyi etüd eden ve heyecanla benimseyen İsmail Gaspıralı Bey, Bahçesaray'a dönüşünde Kırım Türkçesine de aynı usulü, yani sade ve basit dil kullanma yolunu tatbik etmeye başlamıştır. Kısa zamanda bu husustaki fikirlerini geliştiren İsmail Bey, bütün Türk dünyasının anlayabileceği bir dil geliştirmenin ne kadar hayatî bir önemi haiz olduğunu görerek buna göre çalışmalarını başlatmıştır. İsmail Bey'e göre öyle bir dil kullanılmalıydı ki, konuşulduğu ve yazıldığı zaman İstanbul'daki hamal ve kayıkçı ile Doğu Türkistan'daki çoban anlayabilmeliydi.

Gaspıralı'nın, Türk milleti için bu umumî dili gerçekleştirmek maksadıyla şu esaslara dikkat ettiğini görüyoruz:

a) Yaşayan Türk lehçelerinin mahallî kelimeleri, Osmanlı Türkçesinin en gelişmiş şekli olan İstanbul şivesine uydurularak kullanılmalıdır.

b) Mümkün mertebe yabancı dil ve kaideler Türkçeden çıkarılmalıdır.

c) Okur-yazarlar tarafından anlaşılmayan Arapça ve Farsça tabirler tasfiye edilmelidir.

Gaspıralı, bu fikir ve prensiplerini, Tercüman gazetesi başta olmak üzere, yazı yazdığı bütün dergilerde titizlikle uygulamıştır. Onun bu gayreti Türk dünyasındaki bütün mesdekdaşları tarafından takdirle karşılanmıştır. İsmail Gaspıralı Bey'in, Türkçenin, bütün Türk dünyasında kullanılabilek lisan hâline gelmesi için verdiği bu sessiz ve asil mücadele son derece başarılı olmuştur. Çünkü onun çıkardığı Tercüman gazetesinde kullandığı sade Türkçe, gazetenin ulaştığı her yerde (Kazan'da, Doğu Türkistan'da, Azerbaycan'da, Osmanlı Türkiyesinde yaşayan) bütün Türkler tarafından anlaşılan bir dil hâline gelmiştir. Ziya Gökalp, onun çıkardığı Tercüman gazetesi hakkında şunları söylemektedir; "Tercüman gazetesini, Kuzey Türkleri olduğu kadar, Doğu Türkleri ile Batı Türkleri de anlardı. Bu gazete, bütün Türklerin aynı dilde birleşmelerinin mümkün olabileceğinin canlı bir delilidir".

İsmail Bey'in hayatı incelendiğinde, başlangıç yıllarında Türk dünyasında dil birliğinin sağlanması için neler yapılması lâzım geldiğini açıkça söylemekten çekindiği görülmüştür. Ancak 1905 yılında Rusya'da başlayan siyasî ve içtimaî gelişmeler, onu ve arkadaşlarını daha açık ve aktif mücadeleye sevk etmiştir. 1905 yılındaki meşrutî hareketle kurulan Rusya Devlet Duması'nda Türklere de temsil hakkı verilmiştir. Türkler bu hakkı en iyi bir şekilde kullanıp mümkün olduğu kadar çok sayıda temsilciyi Duma'ya sokmaya muvaffak olmuşlardı.

1905 yılının Ağustos ayında bir araya gelen Gaspıralı İsmail Bey, Topçubaşı Ali Merdan Bey ve Yusuf Akçura Bey, "Rusya Müslümanları İttifakı"nı kurarak, Türklerin haklarını Duma'da nasıl savunmak gerektiği hususunda çalışmalara başladı. Nitekim İsmail Bey, kurulan bu ittifakın kongresinde dil birliği hakkında şu teklifi yaptı. "Umumen Türklerin aslı nesli birdir. Zaman ve mekân ihtilâfıyla şive ve âdetlerimize ihtilâf peyda olmuştur. Bu ihtilâf, birbirimizi anlayamayacak dereceye gelmiştir. Bundan sonra okullarımızı edebî dili bir olan hizmet edecek hâle getirmek lâzımdır. Kongrenin mektep ve medrese komisyonu tarafından hazırlanmış olan lâyihasında ilkokullarımız için dört sene süren öğretim tayin olunmuştur. Bunun üç senesinde sadece mahallî şive ile öğrenim icra edilip, son senesinde umumî Türk lisanı ile yazılmış kitaplar okutulmalıdır. Bu sayede yavaş yavaş muhtelif şive ve lehçeler birleşmiş olur."

[Unregistered]

İsmail Bey'in Eğitimde Yeni Metod Görüşü:

İsmail Gaspıralı Beyin en başarılı olduğu hususlardan birisi de eğitim konusudur ki, yeni metotla eğitim programı dolayısıyla en fazla tepkiyi muhafazakâr Müslüman topluluklarından görmüştür. 1881'de yayınladığı eserinde medreselerde reform meselesini dile getirmiş olmakla birlikte mekteplerle ilgili herhangi bir şey yazmamıştır. Ancak buna rağmen o, eğitimde reform meselesinin ilkokuldan başlatılması gerektiğini iyi bir şekilde tespit etmiş ve bu yönde faaliyete girişmiştir.

İsmail Bey mektepte reform yapılması konusunda niçin bu kadar ısrarla durduğunu şöyle izah etmektedir; "1881 yılında topladığım malûmata göre Rusya Türklerinde on altı bin küsür mahalle mektebi, iki yüz on dört medrese mevcut olup, bu on altı bin mektepte, yarım milyon Türk çocuğunun beşer sene ömürleri çürütüldüğü hâlde onlara beş satır Türkçe okuyup yazma bile öğretilmediğini ve ancak Kuran okuma ve namaz duaları öğretilmekle yetinildiğini gördüm. Bu mahalle mektepleri, sırf dinî addolunduklarından dolayı resmen dinî idarelerin (İdare-i Şer'iyye) nezaretinde, hakikatte ise hiç kimsenin nezaretinde bulunmuyorlardı."

Aynı şekilde Gaspıralı, "Terakkî ve Maarif" adlı makalesinde, eğitimin önemi konusunda şunlara yer vermektedir; "İnsanoğlu hakikati ve saadeti hiç bulamaz, velâkin bu hakikat ve saadet yolunda yürümeye yardımcı bir şey vardır. Bu, karanlıkta fenere benzer, buna maarif, bilgi denir. Maarif insanın fikrini çok eder, aklını keskin eder, zekâsını çoğaltır."

İsmail Gaspıralı Beyin 1884'te Bahçesaray'da Kaymazağa Mahallesinde açtığı birinci mektebinde, ilk yıl dokuz veya on iki öğrenci bulunuyordu. Eğitim işleri için de Bekir Efendi adlı bir öğretmen tayin edilmişti. Bu muallimi (öğretmeni) bizzat Gaspıralı tayin etmişti. Sonuçta öğrenciler ilk yılda günde dört saat olmak üzere kırk beş gün eğitim gördüler. Gaspıralı'nın iddiasına göre, bu süre okuma ve yazmanın ögelerini öğretmek için kâfi idi. Belirlenen kırk beş günlük süre bitince İsmail Bey, halka yeni metodu benimsetmek ve Usûl-u Cedid'e ilgi uyandırmak için öğrencileri halkın önünde imtihandan geçirdi. Öğrenciler, daha önce görmedikleri bir kitaptan bir bölüm okuyacaklar ve okunanı yazacaklardı. Böylece öğrencilerin eski metotla eğitim görenlerin yıllarca öğrenemedikleri okuma yazmayı, yeni metotla kırkbeş gün gibi kısa sürede öğrendikleri ispatlanacaktı. Öğrencilerin yapılan sınavda başarılı olmaları, halkta bu eğitim usûlüne ilgi uyandırdı. Kısa bir süre sonra, 1890 yılından itibaren her vilâyette iki veya üç usûl-u cedid okulu açıldı ve Türk dünyasında, I, Dünya Savaşı öncesinde bir uyanış başladı.

Rusların kasıtlı olarak çıkardıkları güçlükler yüzünden hayatı büyük sıkıntılar içinde geçen İsmail Gaspıralı Bey, şerefle yürüttüğü dil ve kültür birliği ülkü ve mücadelesini çok iyi bir seviyeye getirdikten sonra 11 Eylül 1914 yılında vefat etti.

Türk Dünyasının (Doğu Türkistan'dan Balkanlara, Kuzey Türklüğünden yani Tataristan ve Başkurdistan'dan Suriye Türklüğüne, Afganistan, İran ve Irak Türklüğünden Türkiye Türklerine kadar) millî bir uyanış hâlinde olduğu günümüzde, Türk milleti Gaspıralı'nın işaret ettiği "Dilde, Fikirde ve İşte Birlik" hedefini gerçekleştirdiğinde onun da ruhu şad olacak ve adı saygı ile anılmış olacaktır.

[Unregistered]

Gaspıralı İsmail Bey: Dilde Birlik ve Türklük Şuuru


19. Yüzyılın sonlarına doğru Türk Dünyası, medeni Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında, hemen her alanda oldukça geri durumdaydı. Bu geriliğin nedenleri ve çözümü üzerine kafa yoran Türk aydınları, “ceditçi” yani yenilikçi, aydınlanmacı bir platformda yeralmışlardı. Karşılarında ise, mevcut durumu muhafazadan, yani statükonun devamından yana çıkarı olan “kadimci”ler bulunmaktaydı. Türk Dünyası’nın tek hür ve göreceli müstakil devleti olan Osmanlı İmparatorluğu’nda, sözkonusu geriliğin giderilmesi ve gelişmiş medeni ülkelerle aradaki farkın kapatılması için fikir üreten Namık Kemal, Ziya Paşa, Mithat Paşa, Ziya Gökalp, Mehmet Emin (Yurdakul), Ömer Seyfettin, Halide Edip (Adıvar) gibi aydınlar, teşkilatlı olmayan bir hareketin önde gelen isimleri arasındaydı. Yaklaşık 30 milyonluk bir Türk azınlığa sahip olan Çarlık Rusyası’nda ise, Gaspıralı İsmail Bey, Abdül-Kayyum Nasırî, Þihâbeddin Mercâni, Musa Carullah Bigi, Fatih Kerimi, Hasan Bey Zerdabî, Mirza Feth-Ali Ahundzâde, Dr. Hüseyinzâde Ali Bey, Ahmet Aga(yev), Ali Merdan Topçubaşı, Mirza Elekber Sâbir gibi aydınlar, mevcut geriliğin tahlili, sebep ve neticeleri üzerine çalışmalar yaparak, mücadele vermişlerdi.





Gaspıralı İsmail Beyi, dönemin diğer Türk reformcularından ayıran özelliği, görüşlerini ve meselenin çözümüne ilişkin tekliflerini sistematik bir programa dayandırmasıydı: Gaspıralı, özetle, milli okulların geliştirilmesini ve eğitimde reform yapılmasını; milli eğitim kurumlarının ve fakir öğrencilerin, açların, felâketzedelerin maddeten desteklenmesi ve bu istikamette içtimai tesanüdü sağlamak için ‘cemiyet-i hayriye’ler kurulmasını; bütün Türklere ortak dilde hitâb edecek milli basının faaliyete geçmesini; din tesiri altındaki hayat tarzının modernleştirilmesini; Türk kadınının hususi ve kamusal sahada tam bir hürriyete ve erkeklerle tam bir müsavata kavuşturulmasını; cinsiyet ayrımı yapılmaksızın milli nitelikli bir aydınlar zümresinin yetiştirilmesini talep ediyordu. Bu programın asıl maksadı, önce Çarlık Rusyası’nda yaşayan Türk topluluklarına, sonra da tüm Türk Dünyası’ndaki Türk topluluklarına milli hüviyet kazandırırken, Türklük şuurunu da aşılamaktı. Bir başka ifadeyle, milli hüviyetinden habersiz, kendini dini hüviyetle “ümmet” olarak niteleyen ve ayrıca Rusya’da “inorodetsi” statüsünde yeralan Türklerin, millet olma merhalesine ulaşmalarını sağlamaktı. Zira, medeni ülkelerin içinde millet merhalesine ulaşamamış bir tek ülke mevcut değilken, geri ve sömürge konumundaki ülkelerin bir tekinde bile millet merhalesine ulaşılamadığı apaçık bir hakikattı. Millet merhalesine ulaşılmadan, milliyet şuuruna sahip olunmadan, mevcut gerilikten ve çok taraflı esaretten kurtulmak mümkün değildi. Gaspıralı İsmail Bey, bu amacı şu veciz ifadeyle sloganlaştırmıştı: “Dilde, Fikirde, İşde Birlik!..”

[Unregistered]

rs love it. Only wholesale soccer jerseys (http://www.racecabinet.com/Pages/Garage.html) real athletes swim. Oh and i like the people who think water polo is a joke, they probably think its riding a horse in water 8230hoto book 20 value Purina second chance drawing 10 pet food coupon Raffle Basket at harvest fair filled with local business gift certificates 150 value Raffle was a fundraiser for the local food bank, so I was sure to bring them a large bag of groceries when I picked up the prize One of the first contest I entered this morning was Sunmaid Safari end Oct. 1st wholesale soccer jerseys (http://www.racecabinet.com/Pages/Garage.html) and won movie tickets, so it felt like a good way to start October. Best of luck to everyone this month! October 1, 2012 at 11:23 pm 21 William says: I won a large big green grill apr 983 in a Harvey's supermarket sweep. October 2, 2012 at 9:13 am 22 Inna says: Didn't win anything in September. October 2, 2012 at 9:51 am 23 Melissa says: I had a great September! I won two tickets to a Red's game from Alcatel One Touch. It included pavilian seats, buffet, and drinks! It was a great time! I also won Colgate toothpaste from Self Magazine, and four beauty prizes from P amp G Make Waves promotion. Lately I've been entering less sweepstakes because I was starting to get burnt out. But the ones I've entered have still paid off! October 2, 2012 at 10:43 pm 24 Tamera D. says: No I didn't win anything in September except 100 in a football pool locally! Am also cheap new nfl jerseys (http://aspiruslibrary.org/popupie.htm) starting to get burned out on sweeps 8230 been playing since March and haven't really won much. It seems like hardly anyone won anything 8230 maybe they are holding it all for us for Christmas which would be GREAT! I usually miss a day or 2 a week to keep from getting burned out. Good luck everybody! Happy sweeping! October 4, 2012 at 12:01 pm 25 C

You may be interested in:
http://www.emptyflower.net/forums//index.php?showuser=95695

[Unregistered]

ever made with a downward header. That 1970 team is considered by many critics to be the best ever, and some of the combination play between Pele and his team mates bordered on the telepathic. The Brazilian has also been a champion of good causes off the pitch. Since hanging up his boots, he has used his ambassador's status to promote his country, the UN and UNICEF. wholesale soccer jerseys (http://www.racecabinet.com/Pages/Garage.html) In his playing days, a cease fire was even declared in warring Nigeria when Pele went to play in Lagos. That says it all. Clothing by Susan Fitzgerald, MA and J. Lee Peters, EdD You may want to look your best all of the time, but you also need to be cheap nfl jerseys from china (http://www.mosinee.wi.us/online.html) practical about how much space you have in your room. How much dresser space will you have? Will you have a full closet to yourself, or will you have to share it with a roommate? How often will you have an occasion to wear that great dress? You need to think about these things before you can make final decisions about what to bring with you. Don't buy new clothes and immediately pack them for college. Wash them once and wear them a little bit to make sure they are comfortable before heading to school. Your well planned wardrobe will do you no good if you get to campus and find that a garment doesn't fit or it shrinks the first time you wholesale soccer jerseys (http://www.racecabinet.com/Pages/Garage.html) wash it. Your initial clothing selection should get you from move in day to your first trip home. Consider the climate where your school is located and pack accordingly. If you go to college in the Northeast, you may want some sweaters but you can probably leave the winter coat for your second trip. When you go home for fall break or Thanksgiving, you can take home summer and fall clothing and bring back winter items, such as coats, hats, scarves, and g

You might like:
http://idea-men.us/forums/index.php?action=profile;u=616539